Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. Maddesinde düzenlendiği üzere, uzlaşı gerektiren durumlar şöyledir:

• Uzlaştırma kapsamına, suçtan zarar gören gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişileri (örneğin şirketler, vakıflar, dernekler vb.) dahildir. Ancak kamu tüzel kişileri (valilik, belediye, bakanlık, SGK, vergi dairesi vb.) aleyhine işlenen suçlar, ceza ve suçun niteliği ne olursa olsun uzlaştırma hükümlerine tabi değildir (CMK md.253/1).
• Şikayete bağlı suçlar genellikle uzlaştırma kapsamındadır (CMK md.253/1-a).
• Ancak TCK dışındaki özel kanunlarda düzenlenen suçlara uzlaştırma hükümlerinin uygulanabilmesi için, söz konusu özel kanunda açıkça uzlaştırma yoluna gidilebileceğine dair bir hüküm bulunmalıdır (CMK md.253/2).
• Aynı mağdura karşı işlenen bir suçun, uzlaştırma kapsamına giren suçla birlikte işlenmiş olması halinde, uzlaşma hükümleri uygulanmaz (CMK md.253/3).
• Suçun birden fazla faili varsa, aralarında iştirak ilişkisi olsun veya olmasın, ancak uzlaşan kişi uzlaşma hükümlerinden yararlanır.
• Suçun birden fazla mağduru varsa, şüpheli veya sanık tüm mağdurlarla uzlaşmak zorundadır. Eğer tüm mağdurlarla uzlaşma sağlanmazsa, uzlaştırma hükümlerinden yararlanılamaz.

Uzlaşmaya tabi suçlar nelerdir ?

Ceza Muhakemesi Kanunu’na göre, uzlaşma kapsamındaki suçlar belirlenmiştir ve diğer suçlarda uzlaşma süreci uygulanmamaktadır. CMK kapsamında belirlenen uzlaşmaya tabi suçlar şunlardır:

• Basit kasten adam yaralama suçu
• Taksirle adam yaralama suçu
• Kasten yaralama suçunun ihmalinin davranışla incelenmesi durumu
• Tehdit suçu
• Konut dokunulmazlığının ihlal edilmesi suçu
• İş ve çalışma hürriyetinin ihlal edilmesi suçu
• Dolandırıcılık suçu
• Güveni kötüye kullanma suçu
• Suç eşyasının satın alınması ve satılması suçu
• Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçu

Uzlaşmaya tabi olmayan suçlar

Bilindiği gibi uzlaşı gerektiren durumlar olduğu gibi uzlaşı gerektirmeyen durumlar da mevcuttur. Bu nedenle, uzlaşma kapsamı dışında kalan suçlar hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir. Bu suçlar Ceza Muhakemesi Kanunu’nda belirtilmiştir ve uzlaşma kapsamı dışında bırakılmıştır. Bu suçlardan bazıları, ısrarlı takip suçu ve cinsel dokunulmazlığa karşı suçlardır.

Uzlaşma kapsamında olan suçların dışında, aynı mağdura karşı işlenmiş olsa bile bu kapsama dahil olmayan suçlar bulunabilir.